Flok, tekstil elyafını kesmek, koparmak veya öğütmek suretiyle elde edilen çok kısa (toz gibi) elyaftır. Başlıca iki uygulama ile elde edilir:
- Doldurma floku: Genellikle düzgünsüz kırık elyaf şeklinde ve karışık küçük kütleler veya topaklar şeklindeki olup, örneğin, keçeleştirme, makaslama veya tüylendirme işleminde yünlü kumaşlardan çıkan yan ürün olarak elde edilen ve kıtık, vatka veya döşemeliklerde kullanılan elyaf grupları.
- Kaplama floku: Bir yapıştırıcı ile sıvanmış olan iplik, kumaş, kâğıt, tahta, metal veya duvar yüzeylerine uygulanmak üzere kesilmiş veya kıyılmış elyaf.
Flok baskılar; 1 ile 7 mm uzunluğunda ince lif parçacıklarının, belirli bir desene göre kumaş yüzeyine yapıştırılması ile oluşturulan baskı tipleridir. İşlem önce desenin boyarmadde (ya da pigment) yerine bir yapıştırıcı basılması ve daha sonra liflerin bu yapıştırıcılı bölgeye yapıştırılmasıyla flok baskılar elde edilir.
Flok baskı ya da desenlerin flok yöntemiyle basılmasına ek olarak, floklama tüm kumaş yüzeyini kaplamak üzere de gerçekleştirilebilir. Kullanılan lifin ve floklama işleminin tipine göre materyal, süet ya da kadife görünümden pelüş tipi görünüme kadar çeşitli şekillerde üretilebilir. Bu tip kumaşlar ayakkabı ve giysi için kullanılırlar. Taklit peluşlar, yüzme havuzu kenarları ve tekne güvertelerinde kullanılan kaymaz parça kumaşlar, el çantaları ve kemerler, yaygılar, mobilya, otomobil koltukları ve diğer geniş kullanım alanları mevcuttur. Nihai kullanım için kullanılan yapıştırıcı ve liflerin uygun olmasına dikkat edilmelidir. Yapıştırıcı aktarılmış kumaş yüzüne flokları (tüyleri) aktarmak için iki yöntem vardır: Mekanik floklama ve elektrostatik floklama, her iki yöntemin de yüzeye farklı ve özgün bir teması vardır. Mekanik floklamada lifler kumaş üzerine, kumaş açık en şeklinde floklama odacığından geçmekte iken serpilir. Mekanik dövücüler kumaş titreşim yapmasına sebep olurlar. Tüylerin birçoğu kumaşa dik olarak tutunmuş duruma gelir. Elektrostatik floklamada, flok partikülleri elektrostatik olarak yüklenmişlerdir. Bu da, liflerin tümünün kumaşa dik olarak tutunmasını sağlar. Bu yöntem, daha yavaş ve daha pahalı olmasına karşılık, mekanik yönteme nazaran daha üniform ve yoğun floklama sağlar.
Genel olarak floklamada kullanılan lifler, tüm insan yapısı liflerdir. Bunlardan rayon ve naylon en popüler olan ikisidir. Genellikle flok lifleri, kumaşa aktarılmadan önce boyanırlar. Tamamen flok kaplı kumaşlarda önemli bir faktör de, yapıştırmanın kumaşın hava geçirgenliğine etkisidir. Diğer yöntemlerde tamamen tatmin edici olan bazı yapıştırıcılar, burada kumaşı tamamen ya da tamama yakın bir şekilde nefes almaz duruma getirebilirler. Bunun nedeni, flokları tutmak üzere kumaşın tüm yüzüne yayılmış film şeklinde tutkal tabakasıdır. Bu kumaşlar bazı kullanım yerlerinde, örneğin, kapalı ayakkabılar, yelekler ve paltolarda hayli rahatsız edici olabilirler.
Genel olarak flok baskı 4 yöntemle yapılmaktadır:
- Basınçlı hava kullanarak floklama: Basınçlı hava kullanarak floklama yönteminde, basınçlı hava ile çalışan flok püskürtme tabancaları kullanılır. Floklar tabancalarla püskürtüldüğünden tamamen düzensiz hâlde bulunurlar ve yüzeyde kadifeden çok keçe havası hissedilir. Bu yöntem bu nedenle geniş kullanım alanı bulamamaktadır. İkinci bir yöntem ise, bir kutu içerisindeki flokların bir vantilatör yardımıyla üflenmesidir. Bu kutu kapağı çıkarılabilir 30 inç (762 mm) boyutlarında bir kareden yapılmıştır. Kutunun bir yüzünde vantilatör için delik olmalıdır. Parça basıldıktan sonra baskılı yüz kutunun iç kısmına bakacak şekilde kutunun kapağına yerleştirilir ve kapak kapatılır. Kutunun dibinde duran flokların serbest hareketlenebilmeleri için vantilatör
çalıştırılır. Flok materyal uçuşarak desendeki ıslak kısımlara yapışır. Bu yöntemlerin hiçbiri ile düzenli bir şekilde yüzey kaplaması elde edilemez.
- Silkme (sallama) yöntemiyle floklama: Silkme (sallama) yöntemiyle floklama yönteminde de baskılı zemin üzerine floklar bir elekten silkelenerek floklama işlemi gerçekleşir. Bu şekilde elde edilen baskının yıkama, sürtme haslığı çok düşüktür ve yüzeyde tam bir kadife efekti elde edilememektedir. Bu nedenle günümüzde yaygın olarak kullanılmamaktadır.
- Elektrostatik yöntemle floklama: Elektrostatik yöntemle floklama yöntemi, iki zıt kutbun birbirini çekmesi ve elektrik alanı oluşturmasını açıklayan fizik kuralına göre çalışır. Flok lifleri bir kutuptaki şarjı çekerler ve yüksek bir hızla diğer kutupta olan tutkalın içine çekilirler. Flok liflerinin iki kutuplu karakteristiğinden ötürü, çekim gücü ile dikey olarak sıralanırlar. Kumaş üzerine direkt flok atarken, bu elektrik alan iki elektrot ile oluşturulur. Bir tanesi yüksek voltajlı direkt bir akım gücüne bağlanır ve diğeri topraklanıp kumaşın altındaki metal tabakaya bağlanır. Elektrot, kesilmiş flok liflerini içeren kapta bulunur. Kaptaki elektrot şarj edildiği zaman, sonuçta kuvvet flok liflerinin elektrot ve kumaş arasında gidip gelme hareketini yapmasını sağlar. Bir flok lifi basılmış bir tutkalla temas ettiği zaman dikey bir pozisyonda flok tutkalının içine gömülür. Tüm desene flok atıldıktan sonra, tutkal kurutulur ve tutkala yapışmayan flok tozları temizlenir. Flok baskı yapılacak ortamda ideal şartlar; nem miktarı %50 ve 65 arasında ve sıcaklık 25ºC’dir.
- Isı transfer metodu ile floklama: Isı transferiyle flok yöntemi floklama işleminde çok daha temiz ve ucuz bir yöntem flok transferleridir. Bu transferlerde önceden floklanmış ayırıcı bir kâğıt hazırlanır. Bu kâğıdın arkasında ısıyla presleme işleminde kendiliğinden eriyerek flok liflerini tutan bir tutkal tabakası vardır.
- Sıcak presle 175 ºC civarında 15 saniyede orta- alçak basınç altında transferi sağlanmalıdır. Kâğıt, kumaşın üzerinden soğuk olarak sıyrılır. Tüm beyaz ve renkli kumaşlar üzerine uygulanabilir. Flok kâğıtları çok değişik renklerde bulunur. Flok transferlerinin dezavantajı presleme işi yüzünden, görüntünün direkt flok baskıya nazaran daha alçak ve sert olmasıdır. Kadife hissi uyandırmaz.